بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی و تقلبات در نمونه های شیر خام گاو

افزودن موادی به شیر جهت پائین آوردن بارمیکروبی و پوشاندن نقایص آن تهدیدی بر بهداشت و سلامت شیر بوده که همیشه موجبات نگرانی مصرف کنندگان را فراهم نموده است. در این مطالعه تعداد 112 نمونه شیر خام از دامداری های سطح استان قزوین طی سال 91 با رعایت اصول نمونه برداری جمع آوری و به آزمایشگاه کنترل کیفی مواد غذایی و باقیمانده های دارویی دامپزشکی قزوین منتقل شد. ارزیابی پارامترهای فیزیکوشیمیایی شیر و برخی تقلبات افزوده شده به آن طبق روش استاندارد صورت پذیرفت. بر اساس یافته های حاصل از آزمون های فیزیکوشیمیایی، میانگین مقادیر لاکتوز، ماده جامد بدون چربی و وزن مخصوص نمونه های شیر بررسی و نتایج نشان داد که در اغلب موارد در محدوده متوسط تعیین شده خود قرار داشتد. با این وجود میانگین مقادیر چربی (48/2) و پروتئین (32/2) نمونه های شیر به طور معنی داری پائین تر از حد متوسط تعیین شده خود بودند (05/0p<). از میان آزمون های صورت گرفته جهت تعیین تقلبات در نمونه های شیر، آزمون های آب افزوده شده (07/16 درصد)، هیپوکلریت (89/0درصد) و آب اکسیژنه (78/1درصد) مثبت بوده و در مورد مابقی آزمون ها نتایج منفی بود. در این راستا نمونه های شیر واجد آب افزوده شده در فصل گرم در مقایسه با فصل سرد به طور معنی داری بالاتر بود (05/0p<). کنترل کیفی شیر به عنوان فرآورده غذایی مهم با سرانه مصرف بالا که دارای جایگاه ویژه در رژیم غذایی انسان علی الخصوص کودکان می باشد، از لحاظ خصوصیات فیزیکوشیمیایی و باقیمانده برخی از مواد افزودنی امری ضروری است.